Retina, cisimlerin görüntülerinin odaklandığı sinir hücresi tabakasıdır. Göz bir cismi algıladığında bu tabakadan hareket eden sinir hücreleri, beynin görme ile ilgili bölümü olan oksipital loba iletilir ve görme işlevi bu sayede gerçekleşir. Retinada ortaya çıkan herhangi bir travma ve yırtık benzeri yaralanma durumunda görme işlevinde bozulma meydana gelebilir.
Retina Yırtılması Nedir?
Retina, sinir hücrelerinin yoğun olduğu nörosensoriyel tabaka ve retina pigment epiteli olmak üzere iki kısımdan oluşur. Retina yırtılması olarak tarif edilen durum tıpta retina dekolmanı olarak adlandırılır ve nörosensoriyel ağ tabakasının retina pigment epitelinden ayrılması şeklinde tanımlanabilir. Retina dekolmanının 3 farklı tipi bulunur. Bunlar regmatojen (yırtıklı) retina dekolmanı, traksiyonel (çekintili) retina dekolmanı ve son olarak eksudatif (seröz) retinal dekolman şeklinde sayılabilir.
Yırtıklı retina dekolmanı en sık karşılaşılan dekolman türüdür. Hemen her yaş grubundan kişide, genetik, çevresel, patolojik pek çok faktörle ilişkili olarak ortaya çıkabilir. Çentikli retina dekolmanı, retinanın gözün diğer kısımlarında yer alan zarlar tarafından çekilmesi sonucunda ortaya çıkar ve başlangıçta belirgin bir retina yırtığı görülmez. Ancak ilerleyen dönemde çekilmenin artması ile retina yırtılması ve dekolman tablosu meydana gelebilir. Seröz retina dekolmanında ise retina tabakasının altında çeşitli nedenlerden dolayı sıvı birikir ve biriken bu sıvı belli bir zaman sonra retinayı alt katmandan ayırır.
Retinanın yırtılmış olan bölgesinde başlayan görme kaybı, görme fonksiyonunun tamamen yitirilmesine ve tam körlüğe yol açabilir. Bu nedenle retina yırtılması belirtileri hakkında doğru bilgi sahibi olmak, ortaya çıkan herhangi bir dekolman durumunu erken dönemde fark edebilmek gerekir.
Retina Yırtılması Belirtileri
Retina dekolmanı gelişen kişilerde ilk ortaya çıkan belirtilerden biri, ışık çakması şeklinde tariflenen bir görme bozukluğudur. Bununla birlikte etkilenen gözün önüne oval-yuvarlak şekiller, siyah veya kırmızı renkli noktalar ve örümcek ağına benzer görüntüler gelebilir. Tüm bu belirtiler retina dekolmanı tipine, yırtığın meydana geldiği bölgeye ve dekolmanın süresine göre değişiklik gösterebilir.
Yırtıklı retina dekolmanı varlığında sıklıkla ışık çakması (fotopsi) ve göz etrafında uçuşan cisimler tariflenir. Bu belirtileri tarifleyen hastaların yaklaşık %20’sinde retina yırtığı saptanır ve bu belirtilerle seyreden retina yırtıkları %55 oranında tam retinal dekolmana yol açar. Bununla birlikte yırtıklı retinal dekolman gelişen hastaların yaklaşık yarısında uzun süre hiçbir belirti görülmez ve bu kişiler ilerleyen evrede dekolmana bağlı görme kaybı ile hastaneye başvurur.
Retina Yırtılması Neden Olur?
Yırtıklı retina dekolmanının en yaygın nedeni travmadır. Ancak göz içi kanama, retinayı besleyen kan damarlarında tıkanıklık, yaşlılık gibi pek çok faktör retinada doğrudan yırtık meydana gelmesine neden olabilir. Bunun yanı sıra çentikli retina dekolmanı ile seröz retina dekolmanı daha çok spesifik nedenlere bağlı olarak gelişir. Çentikli retina dekolmanının en yaygın nedenleri diyabet hastalığına bağlı oluşan retina harabiyeti (proliferatif diyabetik retinopati), delici aletle gerçekleşen göz yaralanmaları ve prematüre bebeklerde görülen retina hastalığıdır. Seröz retina dekolmanı ise retina çevresinde gelişen inflamatuar, tümöral veya vasküler bir hastalık sonucunda ortaya çıkar. Bu bölgede görülen benzer hastalıklar ilk olarak retina pigment epitelinin hasar görmesine, daha sonra ise buradaki kan dolaşımının bozulmasına ve retinanın alt kısmında sıvı birikmesine yol açar. Biriken bu sıvı zamanla retinanın iki katmanını birbirinden ayırır ve seröz retinal dekolman tablosu gelişir. Harada hastalığı, sempatik oftalmi, ciddi yüksek tansiyon varlığı, gebelik durumu, malign melanom varlığı, koroid hemanjiomu ve metastatik tümörler, seröz retina dekolmanına yol açtığı bilinen başlıca hastalıklardır.
Retina Yırtılması Ameliyatı Sonrası Görme
Retina yırtılması erken dönemde fark edilmediği takdirde ciddi görme kaybına yol açabileceği için tüm yaş grubundan birey için oldukça risklidir. Ancak katarakt ameliyatı geçirmiş kişiler, katarakt operasyonu sonrasında YAG lazer kapsülotomi yapılmış hastalar, miyoplar, ailede bireylerinde göz hastalığı ve ciddi yüksek tansiyon öyküsü bulunanlar, ileri yaş grubundan bireyler, göz bölgesinde travma geçmişi olanlar ve daha önceden retina yırtılması ameliyatı geçirmiş olanlar, retina yırtığı açısından riskli grupta kabul edilir. Bu kişiler hem olası yırtık durumu için risk altındadır hem de retina yırtılması sonrasında ani ve ciddi görme kaybı gelişebilir.
Retina Yırtılması Ameliyatı
Retina yırtıkları için sıklıkla cerrahi tedavi yöntemi tercih edilir. Yırtıklı retina dekolmanları başlıca skleraya dışarıdan bası uygulaması ile, lazer, krio veya diatermi işlemleri ile, göz içi tamponad olarak da adlandırılan pnömatik retinopeksi işlemi ile ve en yaygın cerrahi teknik olan vitrektomi ameliyatı ile onarılabilir.
ARGON LAZER UYGULAMASI
Argon lazer olarak adlandırılan uygulama ile retina üzerindeki yırtıklar lazer ışınları aracılığıyla onarılır. İşlem başarısı için hekim deneyimi son derece önemlidir.
PNÖMATİK RETİNOPEKSİ (GÖZ İÇİ TAMPONAD İŞLEMİ)
Pnömatik retinopeksi işlemi genellikle erken dönem retina yırtığına uygulanan bir tedavi yöntemidir. Göz içerisine gaz enjeksiyonu sağlanır ve hasta uygun pozisyona getirilerek retina dokusunun doğru biçimde yerleşmesi hedeflenir. Daha sonra argon lazer uygulaması ile retina üzerinde yer alan yırtık onarılır.
SKLERAYA DIŞARIDAN BASI UYGULAMASI
Bu işlem için gözün sklera olarak adlandırılan beyaz kısmına 3 ila 5 mm kalınlığındaki silikon şeritler yerleştirilir ve bu sayede retinanın gevşemesi sağlanır. Çoğunlukla tek başına yeterli olmayan skleraya bası yöntemi, argon lazer ile birlikte uygulanabileceği gibi vitrektomi ameliyatından sonra tedaviyi destekleyici uygulama olarak da tercih edilebilir.
VİTREKTOMİ AMELİYATI
Retinadaki belirgin yırtıkları onarmak için tercih edilen en güvenilir yöntemlerden biri vitrektomi operasyonudur. Bu yöntem ile öncelikle göz küresinin büyük bölümünü dolduran vitreus adlı sıvı gözden uzaklaştırılır ve nörosensoriyel tabaka ile retina pigment epiteli arasındaki açıklığın kapatılması amaçlanır. Ameliyat öncesinde genellikle göz çevresine lokal anestezi uygulanır ancak hastanın genel durumuna göre hekim tarafından genel anestezi uygulaması da tercih edilebilir. Gözün saydam olmayan kısmını örten konjonktiva adlı yapının açılması ile operasyon başlatılır. Daha sonra bu bölgeden açılan 3 adet küçük kesi ile göz içerisine doğru ilerlenir. İşlem için özel olarak tasarlanmış kesici aletler sayesinde göz içinde bulunan vitreus sıvısı çekilir ve eğer varsa bölgedeki anormal zar ve dokular temizlenir. Vitreus sıvısı ile birlikte anormal yapıların uzaklaştırılmasından sonra bu bölgeye silikon yağı ya da gaz formunda bulunan, tampon özellikli çeşitli maddeler yerleştirilir. Buna ek olarak retinadaki yırtığın büyüklüğüne bağlı olarak ilave lazer uygulaması ya da dışarıdan krio (dondurma) işlemleri tercih edilebilir. Vitrektomi operasyonu ortalama 30 ila 90 dakika arasında tamamlanır.
Retina Yırtılması Ameliyatı Fiyatları
Retina tabakasının doğru biçimde yerine yerleştirilmesi, retina yırtılması ameliyatı sonrası görme fonksiyonunu olumlu etkiler ancak ameliyat sonrasında tam görmenin sağlanması pek çok faktör ile ilişkilidir. Retina Yırtılması Ameliyatı Fiyatları yapılacak ameliyatın riskine ve metoduna göre, retinadaki yırtığın durumuna bağlıdır. Yırtığın boyutu küçük ve maküla adı verilen merkezi görme noktası yırtıktan etkilenmemiş ise ameliyattan sonra çok daha iyi bir görme fonksiyonu elde edilebilir. Retina Yırtılması Ameliyatı Fiyatları yapılacak işleme göre değişiklik gösterebilir. İşlem sonrasında ortaya çıkabilen ödem ve kanama gibi çeşitli komplikasyonların da görme fonksiyonunu zayıflatabileceği göz önünde bulundurulmalı, bu doğrultuda işlem için alanında uzman ve deneyimli hekimler ile donanımlı sağlık merkezleri tercih edilmelidir.
